Rumieniowi guzowatemu towarzyszy podwyższona ciepłota ciała i ogólne złe samopoczucie. Po kilku dniach naciecze- nie i obrzęk zmniejszają się, a żywo- czerwone zabarwienie guzów zmienia barwę, podobnie jak sińce po urazie
Rumień guzowaty występuje najczęściej rt dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Ustalenie etiologii gruźliczej rumienia guzowatego opieramy na wywiadach, objawach klinicznych oraz wybitnie dodatnim odczynie tuberkulinowym.. Współistnienie zmian węzło- Ryc. 189. Rumień guzowaty u chłopca wych lub węzłowopłucnych w obrazie 12-letniego
Gruźlicze zapalenie opłucnej radiologicznym potwierdza rozpoznanie. W r ó ż nic o w a n i u należy wziąć pod uwagę rumień guzowaty o innej etiologii, jak np.: paciorkowcowej lub innej bakteryjnej, grzybiczej, uczuleniowej na niektóre leki (sulfonamidy).
Gruźlicze zapalenie opłucnej. Zapalenie opłucnej u dzieci w przebiegu gruźlicy pierwotnej jest najczęściej wysiękowe i jest ‚często jedynym klinicznym wyrazem zakażenia. Wysiękowe zapalenie opłucnej’ jest zawsze zjawiskiem wtórnym, związanym z istniejącym ogniskiem gruźliczym w płucach. Powstaje ono jako zapalenie oboczne na skutek szerzenia się procesu gruźliczego przez ciągłość, drogą krwionośną lub chłonną, w postaci wysiewu do opłucnej lub drogą przedostania się mas serowatych bezpośrednio do jamy opłucnej z ogniska pierwotnego podopłucnowego, z węzłów tchawiczooskrzelowych tylnych przylegających bezpośrednio do opłucnej. Najczęściej jest pierwszym alarmującym objawem klinicznym zakażenia pierwotnego we wczesnym okresie. Gruźlicze wysiękowe zapalenie opłucnej jest wyrazem biperergii ustroju na produkty przemiany materii prątka.
Objawy kliniczne są mniej lub więcej burzliwe. Wśród pozornie zupełnego zdrowia lub po krótkotrwałym okresie gorszego samopoczucia występuje wzniesienie ciepłoty ciała do 39–40°, suchy męczący kaszel dzieci starsze skarżą się na ból w boku. W pierwszym okresie przy dokładnym badaniu fizycznym można stwierdzić osłuchowo szmer tarcia opłucnej. W szybkim czasiie następuje gromadzenie się płynu w jamie opłucnowej, a ilość jego może być różna.
